OPIS:

Telewizor Belweder był drugim po Wiśle odbiornikiem produkowanym w naszym kraju i jednocześnie pierwszym całkowicie zaprojektowanym przez polskich inżynierów. Ówczesnym dyrektorem Warszawskich Zakładów Telewizyjnych był Antoni Tracikiewicz, kierownikiem biura konstrukcyjnego inżynier Kazimierz Pasiewicz, a głównym kierownikiem zespołu projektowego inżynier Lech Kwiatuszyński. Tu należy zauważyć, że pierwszy polski telewizor Wisła z 1956 roku był jedynie kopią radzieckiego telewizora Awangard. Prace doświadczalne nad Belwederem trwały dwa lata. W listopadzie 1955 roku działał już prototyp odbierający sygnał testowy z nadajnika warszawskiego. Wyglądał on inaczej niż znana wszystkim końcowa wersja handlowa. Zamieszczam unikatowe zdjęcie tego odbiornika.

Wersja prototypowa odbiornika Belweder z 1955 roku. Życie Warszawy 1955.

Rok 1956 to budowa kolejnych 10 odbiorników do celów badawczych. Finalnie Belweder pojawił się w sprzedaży w lipcu 1957 roku. Produkcja szła dużym tempem i w kolejnym roku sięgnęła 60 tys. sztuk. Pierwsze partie odbiorników trafiły na Śląsk, gdzie rozpoczęła nadawanie nowa stacja telewizyjna.

Niemal wszystkie komponenty służące do produkcji telewizora Belweder były pochodzenia krajowego. Kineskopy, początkowo zagraniczne, w 1959 roku zastąpiono wyprodukowanymi w nowych zakładach w Iwicznej.

Produkcja kineskopów do telewizora Belweder w Iwicznej. Radio i Telewizja, 1959

Był to imponujący wynik zważywszy, że liczba wszystkich wcześniej zarejestrowanych w kraju odbiorników telewizyjnych wynosiła 21 tys. Montaż telewizora odbywał się w zakładach Warszawskich a w późniejszym czasie również w Gdańsku. Cena telewizora 7 tys. zł. przy średniej ówczesnej miesięcznej pensji wahającej się od 1 do 2 tys. zł była niebotyczna. Nie dziwi więc fakt, że telewizor był luksusem.

Komunistyczne władze nie skąpiły środków na prace badawcze i produkcję odbiorników TV. Wiadomym było, że są one podobnie jak radio doskonałym medium propagandowym. W Belwederze nie zaskakują więc lampy firmy Philips, w tym kineskop MW36-44, czy też prostownik selenowy Simens sprowadzane za dewizy. Belweder służył do odbioru programów telewizyjnych, ale także przy odpowiednim ustawieniu przełącznika kanałów do odbioru stacji radiowych. Kineskop w takich momentach wyłączał się. Produkowano dwie wersje różniące się wielkością. Model OT1471 miał kineskop 14 calowy, a wersja OT1782 17 calowy. Elektrycznie były one identyczne. Chassis wersji z większym kineskopem nieco różniło się konstrukcyjnie, podobnie obudowa. W Belwederze zastosowano po raz pierwszy półprzewodniki oraz lampy z cokołem 9-nóżkowym. Zmodyfikowano również układ zasilania, który pozbawiono ciężkiego transformatora obecnego np. w Wiśle. W zespole w.cz. pracowały dwie lampy PCC85. Kolejne generacje odbiorników posiadały już inne rozwiązania. Istniała możliwość sterowania telewizora przy pomocy pilota kablowego. Co ciekawe regulowano w ten sposób jaskrawość oraz kontrast.

Odbiornik Belweder był protoplastą dla co najmniej kilkunastu kolejnych modeli telewizorów, produkowanych na początku lat 60-tych.

Jako ciekawostkę warto dodać, że Belweder produkowany w Gdańsku miał oznaczenie OTG1471. Gdańskie Zakłady Radiowe posiadały również własną wersję instrukcji – do pobrania w Dokumentacji.

W galerii fotograficznej można zobaczyć zdjęcie chyba jedynego zachowanego oryginalnego kartonu, w którym sprzedano telewizor Belweder. Załączone zdjęcia z jego produkcji pochodzą ze zbiorów NAC oraz Życia Warszawy 1958.

PREZENTOWANY MODEL:

Mniejsza, 14 calowa wersja Belwedera posiadała obudowę wykończoną politurą. Pokrętła regulacyjne schowano za charakterystyczną klapką z napisem Belweder. Zdjęcia przedstawiają działający egzemplarz, który zachował się w bardzo dobrym stanie, bez korozji. Typowo wymieniono kondensatory papierowe oraz niektóre lampy i rezystory. Akceptowalną sprawność zachowały trzy duże kondensatory elektrolityczne firmy Ducati widoczne na zdjęciu.

Jako ciekawostkę warto dodać, że Belweder produkowany w Gdańsku miał oznaczenie OTG1471. Gdańskie Zakłady Radiowe posiadały również własną wersję instrukcji – do pobrania w Dokumentacji.

Atrakcyjność kolekcjonerska – 8/10 pkt
Trudności z pozyskaniem – 4/10 pkt