W 1960 roku Warszawskie Zakłady Telewizyjne wprowadziły do sprzedaży telewizor o nazwie Wawel /wyprodukowany w 1959 roku/. Był to nowoczesny odbiornik wzorowany na TV Turkus i Szmaragd, posiadający automatyczną regulację wzmocnienia. Pierwsze doniesienia prasowe o jego planowanej produkcji pojawiły się już w 1956 roku. Miał on występować w dwóch wersjach z kineskopem 17” /OT1793/ i metalową obudową /Trybuna Robotnicza 1959/ oraz z większym kineskopem 21” /OT2101/ i skrzynką drewnianą. Ostatecznie do seryjnej produkcji weszła jedynie wersja z dużym ekranem. Po sprzedaniu kilkunastu egzemplarzy w sklepie fabrycznym produkcja telewizora została wstrzymana. Defekty techniczne uniemożliwiły jego dalszą dystrybucję. Decyzję tę podjął ówczesny minister handlu wewnętrznego inż. Mieczysław Lesz. Ciężki kineskop wymagał bardziej trwałej i stabilnej obudowy. Po roku prac modernizacyjnych miłośnicy szklanego ekranu mogli już bez problemu kupić ostateczną wersję TV Wawel. Przy czym skrzynka urządzenia w jakimś momencie przeszła jeszcze jedną małą modyfikację. Ostateczna odsłona Wawela ma oznaczenie 2.
Foto 1: Wawel OT2101 – wersja 21” pierwotna
Foto 2. Wawel OT2101 – wersja 21” po modernizacji. Skrzynka „przejściowa”. Zdjęcie z broszury reklamowej
Foto 3. Wawel OT2101 – wersja 21” po modernizacji. Skrzynka „przejściowa”. Zdjęcie realnego wyprodukowanego egzemplarza
Foto 4. Ostateczna wersja handlowa z kineskopem 21” oznaczona Wawel 2.
Foto 5. Anons prasowy reklamowy telewizora Wawel 2 z roku 1962
Foto 6. Topaz OT1793. Telewizor 17” w metalowej obudowie. Tożsamy elektrycznie z TV Wawel.
Warto dodać, że skrzynka odbiornika Wawel została zaprojektowana przez Andrzeja Latosa (1930 – 2019), którego prace z zakresu wzornictwa przemysłowego można oglądać w Muzeum Narodowym w Warszawie. Chassis planowano wykorzystać do budowy teleradioli oraz odbiornika projekcyjnego.
Dokumenty źródłowe – Trybuna Robotnicza 1958-1962, Tele-Radio 1956
Dziękuję Panu Albertowi ze Śląska za informacje o pierwotnej wersji TV Wawel 21”. Unikatowe zdjęcie pochodzi z wakacyjnego numeru tygodnika Panorama, 1959.
Uzupełnienie:
Poszukiwania informacji na temat TV Wawel zaprowadziły mnie do popularnego radzieckiego czasopisma Radio i roku 1959. Znajduję się tam relacja z wystawy polskich urządzeń elektronicznych w Moskwie. Na załączonym zdjęciu widoczne są: pierwotna wersja 21” odbiornika Wawel, Topaz w metalowej obudowie, Szmaragd oraz Turkus a także prototypowy unikatowy odbiornik Neptun z obudową w kolorze młotkowym – opisany przeze mnie w innym miejscu w Galerii. Zatem czas powstania TV Wawel to rok 1959.
Foto 7. Wystawa polskiej elektroniki – Moskwa 1959 rok. Stoisko telewizyjne.